In het kader van de diplomering wordt van je verlangd dat je onder supervisie, zelfstandig, een cliënt begeleid. Het woord ‘examen’ valt wel eens en naar aanleiding daarvan wil ik toch iets zeggen over hoe ik (deze) supervisie zie. Alvorens wat nader in te gaan op het begrip supervisie, eerst enkele organisatorische aspecten.
Toelating | Heb je tenminste 23 dagen van de opleiding gevolgd en de leiding van de opleiding geeft je het groene licht, dan kun je onder supervisie van Harrie de Kruijff jouw cliënt begeleiden. | |
Datum | 11 en 12 mei 2020 | |
Plaats | De Vleugelslag, Waaldijk 18 in Herwijnen. | |
Docent | Harrie de Kruijff met assistentie van Marycke de Groot en Karin Balvers-de Meulmeester |
|
Diploma | Is je supervisie als voldoende beoordeeld, dan ontvang je het diploma van de opleiding. |
Informatie
In Duitsland kennen ze het begrip ‘Standortbestimmungsgespräch’ wat zoveel inhoudt als een gesprek over de plaats (Standort) waar je nu staat. Zo zie ik ook supervisie. Waar sta je? Waar sta je als je een voorgesprek houdt met de cliënt? Of wanneer je de vragenlijst bestudeert van je cliënt. Kun je de hoofdzaken van de bijzaken onderscheiden? En hoe gaat het gesprek je af? Hoe is je houding tijdens de opstelling en hoe voelt de cliënt zich?
Wat doe je als je het even niet meer ziet? Als tijdens een rijles de motor afslaat, betekent dat nog niet dat je niet kunt autorijden….
Kortom, het accent ligt op de weg die je aflegt tijdens het gehele contact met de cliënt. Die weg kent vele aspecten en je weet niet van tevoren wat zich allemaal aandient. Dat maakt het werk boeiend maar ook onzeker en nog eens extra omdat je ‘bekeken’ wordt.
Maar ook is er een weg die je tijdens de opleiding hebt afgelegd. Wordt tijdens de supervisie zichtbaar dat je vooruitgang geboekt hebt? Hoe dicht ben je in de buurt van de doelstelling(en) gekomen waarmee je in de opleiding gestapt bent?
Een droomeinde van een opstelling hoort niet de focus van de supervisie te zijn. Ik gun het je, maar als alleen daar je aandacht op ligt, mis je waarschijnlijk het effect van net die ene zin halverwege de opstelling, de uitwerking van die ene interventie, een belangrijke opmerking of lichaamsbeweging van de cliënt of representant, mis je het juiste moment waarop je de opstelling had kunnen afronden.
Je ontwikkeling als therapeut is nooit ten einde, omdat het met je mens-zijn verweven is.
Na deze supervisie gaat je ontwikkeling gewoon door. En uiteindelijk bepaalt toch de cliënt of jij voor hem of haar de juiste therapeut bent.
Belangrijk voor de cliënt
Voor het aanbrengen van een cliënt kun je zelf iemand benaderen of iemand van je medestudenten verwijst iemand naar jou door.
Jij bent er daarna voor verantwoordelijk dat de cliënt weet wat er van hem/haar verwacht wordt, welke de gang van zaken is, dat hij/zij de routebeschrijving heeft etc.
Je kunt gebruik maken van de vragenlijst, zodat je voorinformatie hebt of je kiest ervoor om ‘blanco’ de cliënt te ontvangen en met hem/haar te gaan werken. Je kunt dan de benodigde informatie verzamelen in het voorgesprek of je kunt zelfs dat achterwege laten en je hebt dan alleen een beginopstelling op basis van de hulpvraag en laat de rest van je interventies over aan het verloop van de opstelling.
Als je met een vragenlijst werkt wil ik daar graag een kopie van ontvangen. Ook graag een kopie aan Marycke sturen. De rest van je studiegenoten ontvangt deze vragenlijst niet; op deze manier ontstaat er een situatie die een afspiegeling is van een eventuele toekomstige situatie waarin jij een groep begeleidt.
Voor het verdere verloop, zie onder ‘Verloop van de supervisie’.
Rooster
Marycke is de aanspreekpersoon als het gaat om het rooster. Zij zal het rooster online zetten, zodat iedereen kan zien welke plaatsen nog vrij zijn en welke bezet. Als je via internet niet in het rooster kunt komen, geef dan de benodigde gegevens aan haar door, dan komt het ook in orde.
Verloop van de supervisie
Voor het interview en de opstelling heb je een uur en een kwartier de tijd.
Ik geef aan wanneer ongeveer 1 uur om is, zodat je aan de afronding kunt gaan werken.
- Als de cliënt arriveert ben jij degene die hem of haar begroet, de garderobe, toiletten e.d. wijst, koffie/thee/water presenteert en eventueel voor een geruststellend praatje zorgt en je deelt mee wanneer je hem of haar komt halen voor de opstelling.
- Vóór het begin van de opstelling, waarbij de cliënt nog niet aanwezig is, word je in de gelegenheid gesteld een aantal mededelingen te doen, w.o.:
- Waar je wilt gaan zitten met de cliënt
- Waar je wilt dat de groep zit
- Eventueel iets meedelen over de cliënt met wie je gaat werken
- Welke je aandachtspunten zijn bij het begeleiden van de opstelling
- Wat je van de leiding verwacht
- Wat je eventueel nog nodig hebt
Wanneer je de cliënt gaat halen, zorgt de groep voor de door jou gewenste inrichting van de ruimte.
Deze aanloop naar de opstelling duurt max. 10 minuten.
3. Het voorgesprek.
Hier dien je een aantal aspecten in het oog te houden:
– Stel de cliënt gerust, als je merkt dat hij/zij wat gespannen is;
– Met welke vraag de cliënt komt; je kunt dat de cliënt zelf laten vertellen of je vertelt zelf in het kort wat jij hebt begrepen over de vraag van de cliënt;
– Werk je zonder vragenlijst, dan dient het voorgesprek ook voor het verzamelen van feiten uit de familiegeschiedenis en/of om de vraag helder te krijgen.
Ga niet psychologiseren, moraliseren of uitwijden over een opmerking.
Probeer de vraag helder te krijgen, verzamel eventueel de feiten en maak een keus voor de beginopstelling.
Laat het voorgesprek niet teveel tijd in beslag nemen, zodat je voldoende tijd en ruimte houdt
voor de opstelling.
4. Beoordeel voor jezelf of samen met de cliënt de dynamiek van de beginopstelling.
5. Overweeg welke interventie(s) je kunt toepassen.
6. Na de opstelling begeleid je de cliënt naar buiten. Voer geen lange gesprekken meer, maar kom zo snel mogelijk terug in de groepsruimte. Hierna begint je evaluatie.
7. De evaluatie bestaat uit een aantal onderdelen:
a) jouw ervaringen over hoe het je vergaan is
b) je vraagt aan een studiegenoot haar/zijn ervaringen aan jou mee te delen
c) tot slot geef ik jou mijn eigen bevindingen
De evaluatie zal naar schatting zo’n 15 minuten in beslag nemen.
Opmerkingen:
– Er zijn voor de cliënt geen kosten verbonden aan de opstelling
– Zorg ervoor dat de cliënt in het bezit is van de vragenlijst en de routebeschrijving naar het centrum.
– Cliënten kunnen kennissen/vrienden of familieleden meenemen; zij zijn echter belangstellenden en komen niet als representant in de opstelling te staan.
– Voor eventuele reacties na een opstelling kan de cliënt contact met jou opnemen. Ik wil wel graag
geïnformeerd worden over de vraag/reactie van de cliënt en jouw reactie daarop. Bij twijfel kun je ook
contact met mij opnemen.
Herkansing
Het kan gebeuren dat jouw supervisiemoment geen doorgang kan vinden, bv. wegens ziekte van jou of van je cliënt. In dat geval wordt op een ander moment de mogelijkheid gecreëerd om alsnog een cliënt te begeleiden. Ook vindt jouw diplomering dan pas plaats.
In totaal heb je recht op 2 herkansingen, mocht deze situatie zich voordoen.
Een extra supervisiemoment kan ook nodig zijn, wanneer je voortijdig je begeleiding moet afbreken (door een blijvende black-out bijvoorbeeld).
In totaal heb je recht op 1 herkansing, mocht deze situatie zich voordoen.